Laboratorium Badań Materiałowych (LBM)

Kierownictwo LBM

Kierownik Zakładu

dr hab. inż. Łukasz Kurpaska, prof. NCBJ
e-mail: lukasz.kurpaska@ncbj.gov.pl

Kierownik Pracowni Badań Strukturalnych, Korozyjnych i Chemicznych

dr hab. inż. Jarosław Jasiński, prof. NCBJ
e-mail: jaroslaw.jasinski@ncbj.gov.pl

Kierownik Pracowni Badań Nieniszczących

mgr inż. Marcin Kowal
e-mail: marcin.kowal@ncbj.gov.pl

Kierownik Pracowni Badań Mechanicznych

dr inż. Małgorzata Frelek-Kozak 
e-mail: malgorzata.frelek@ncbj.gov.pl

Sekretariat LBM

Elżbieta Szulim
e-mail: elzbieta.szulim@ncbj.gov.pl, tel. (22) 273 10 62

Informacje podstawowe

Labo­ra­to­rium Badań Mate­ria­ło­wych (LBM) Naro­do­wego Cen­trum Badań Jądro­wych zlo­ka­li­zo­wane jest na tere­nie Ośrodka Badaw­czego w Świerku, poło­żo­nego w odle­gło­ści około 5 km na pół­nocny wschód od Otwocka oraz w odle­gło­ści około 30 km na połu­dniowy wschód od War­szawy. LBM pro­wa­dzi prace naukowo-badaw­cze, reate­sta­cyjne i dia­gno­styczne mate­ria­łów kon­struk­cyj­nych i ich połą­czeń spa­wa­nych, w zakre­sie sze­roko poję­tego mate­ria­ło­znaw­stwa, sto­su­jąc metody nisz­czące i nienisz­czące. Bada­niom pod­da­wane są mate­riały nie napro­mie­nione oraz w sta­nie napro­mie­nio­nym.

W skład LBM wcho­dzi Pra­cow­nia Badań Struk­tu­ral­nych, Che­micz­nych i Koro­zyj­nych;  Pra­cow­nia Badań Mecha­nicz­nych;  Pra­cow­nia Badań Nie­nisz­czą­cych oraz Pra­co­wa­nia Komór Gorą­cych skła­da­jąca się z zespołu 12 komór oło­wia­nych o osłon­no­ści mak­sy­mal­nej do 100 Ci (3,7×10¹² Bq), wypo­sa­żo­nych w odpo­wied­nie insta­la­cje tech­no­lo­giczne i połą­czo­nych ze sobą tune­lem trans­por­to­wym. Komory wypo­sa­żone są w apa­ra­turę do badań wła­sno­ści napro­mie­nio­nych mate­ria­łów kon­struk­cyj­nych.

Od ponad trzy­dzie­stu lat LBM posiada akre­dy­ta­cję Pol­skiego Cen­trum Akre­dy­ta­cji (PCA) jako akre­dy­to­wane labo­ra­to­rium badaw­cze (AB 025). Pol­skie Cen­trum Akre­dy­ta­cji jest sygna­ta­riu­szem wie­lo­stron­nych poro­zu­mień w ramach orga­ni­za­cji mię­dzy­na­ro­do­wych dzia­ła­ją­cych w obsza­rze akre­dy­ta­cji tj.: EA MLA, IAF MLA oraz ILAC MRA. Z tego powodu wyniki akre­dy­to­wanej dzia­łal­no­ści, umiesz­czane na wyda­wa­nych przez LBM spra­woz­da­niach z badań są opa­trzone oprócz znaku akre­dy­ta­cji PCA zna­kiem ILAC MRA, a przez to uzna­wane i hono­ro­wane za gra­nicą.

Labo­ra­to­rium Badań Mate­ria­ło­wych ofe­ruje usługi badaw­cze podmio­tom komer­cyj­nym oraz part­ne­rom nauko­wym. Naszym klien­tom zapew­niamy nie­za­leżne, bez­stronne i rze­telne wyko­ny­wa­nie badań dzięki wdro­żo­nemu sys­te­mowi zarzą­dza­nia, zgod­nie z dekla­ro­waną Poli­tyką Jako­ści i wyma­ga­niami normy PN-EN ISO/IEC 17025:2018–02. Labo­ra­to­rium zacho­wuje spój­ność pomia­rową zgod­nie z wymo­gami sto­sow­nych pro­ce­dur wła­snych oraz wyma­ga­niami Pol­skiego Cen­trum Akre­dy­ta­cji.

Pra­cow­nicy LBM uczest­ni­czą w kra­jo­wych i mię­dzy­na­ro­do­wych pro­jek­tach nauko­wych finan­so­wa­nych przez Naro­dowe Cen­trum Nauki, Naro­dowe Cen­trum Badań i Rozwoju, Fun­da­cję na rzecz Nauki Pol­skiej, instru­menty H2020 i Amba­sadę Fran­cji w Pol­sce. Bada­nia pro­wa­dzone przez pra­cow­ni­ków LBM sku­piają się na oce­nie wpływu defek­tów radia­cyj­nych nowych mate­ria­łów takich jak: stale ODS, stopy niklu i cyr­konu, stale mar­ten­zy­tyczno-fer­ry­tyczne, powłoki Al₂O₃ oraz gra­fit. W LBM pro­du­ko­wane są nowo­cze­sne mate­riały za pomocą metody druku 3D, a wraz z insty­tu­cjami współ­pra­cu­ją­cymi pro­du­ku­jemy mate­riały meto­dami SPS i HIP. Współ­praca pro­wa­dzona jest z wio­dą­cymi uczel­niami i insty­tu­tami pol­skimi (PW, AGH, WAT, IPPT, ITME) oraz mię­dzy­na­ro­do­wymi insty­tu­tami nauko­wymi (CEA, VTT, IIT, ORNL, JRC, JAEA, czy CHRTEM).

LBM aktyw­nie współ­pra­cuje z Mini­ster­stwem Nauki i Szkol­nic­twa Wyż­szego, które w ramach dota­cji celo­wej SPUB wspiera roz­wój nowych metod badaw­czych i pozwala na utrzy­ma­nie nowo­cze­snej apa­ra­tury nauko­wej, m.in. jedy­nego w Pol­sce zespołu Komór Gorą­cych. Komory wypo­sa­żone są w zawan­so­wany sprzęt pomia­rowy i umoż­li­wiają prze­pro­wa­dze­nie sze­regu pomia­rów wła­ści­wo­ści fizycz­nych, mecha­nicz­nych i struk­tu­ral­nych mate­ria­łów aktyw­nych. LBM zostało zapro­jek­to­wane i zbu­do­wane w latach 80 XX wieku w celu bada­nia tzw. pró­bek świad­ków pocho­dzą­cych z ener­ge­tycz­nych reak­to­rów jądro­wych. Ocena wła­ści­wo­ści pró­bek świad­ków pro­wa­dzona na prze­strzeni lat eks­plo­ata­cji reak­tora umoż­li­wia tym samym ocenę stanu degra­da­cji mate­ria­łów kon­struk­cyj­nych reak­tora. Jest to zatem jedna z pro­ce­dur moni­to­ro­wa­nia bez­pie­czeń­stwa pracy insta­la­cji jądro­wej.